1. Định nghĩa
2. Nguyên nhân
- Phản ứng Dị Ứng: Các chất gây dị ứng như thực phẩm, thuốc, hoặc vật liệu tiếp xúc có thể kích thích cơ thể giải phóng histamine, dẫn đến mề đay.
- Nhiễm Trùng: Một số nhiễm trùng do vi khuẩn, virus hoặc nấm có thể gây ra mề đay.
- Căng Thẳng: Tình trạng căng thẳng và lo âu có thể góp phần làm trầm trọng thêm mề đay.
- Chất Kích Thích: Tiếp xúc với các hóa chất, xà phòng, hoặc mỹ phẩm gây kích ứng da.
- Thay Đổi Nhiệt Độ: Sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ có thể gây ra mề đay, ví dụ như khi tiếp xúc với lạnh hoặc nóng.
3. Đối tượng bệnh lý
- Người Có Tiền Sử Dị Ứng: Những người có tiền sử dị ứng dễ bị mề đay hơn.
- Người Bị Căng Thẳng: Căng thẳng tinh thần có thể là yếu tố kích thích mề đay.
- Người Có Nhiễm Trùng: Những người mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm họng, cảm cúm, hoặc nhiễm trùng da.
- Người Tiếp Xúc Với Chất Kích Thích: Những người làm việc với hóa chất hoặc mỹ phẩm có nguy cơ cao hơn.
4. Triệu chứng
- Sưng Đỏ Da: Mảng đỏ, sưng phồng hoặc nổi u nhú trên da.
- Ngứa Ngáy: Cảm giác ngứa dữ dội có thể xảy ra trên vùng da bị mề đay.
- Sưng Tấy: Vùng da có thể trở nên sưng tấy và cảm giác ấm.
- Bầm Tím: Đôi khi có thể xuất hiện bầm tím mà không rõ nguyên nhân.
5. Biến chứng
- Nhiễm Trùng Da: Mề đay có thể dẫn đến nhiễm trùng nếu bị gãi nhiều.
- Khó Thở: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, mề đay có thể gây ra phản ứng dị ứng toàn thân (sốc phản vệ) với triệu chứng khó thở.
- Sưng Toàn Thân: Sưng to hơn có thể dẫn đến khó khăn trong vận động hoặc cảm giác không thoải mái.
6. Chuẩn đoán
- Khám Lâm Sàng: Bác sĩ sẽ thăm khám tình trạng da, hỏi về tiền sử dị ứng, và các yếu tố kích thích có thể.
- Xét Nghiệm Dị Ứng: Có thể bao gồm xét nghiệm da hoặc xét nghiệm máu để xác định nguyên nhân gây dị ứng.
- Xét Nghiệm Máu: Để kiểm tra mức độ viêm và loại trừ các nguyên nhân khác.
7. Điều trị
- Thuốc Kháng Histamine: Giúp giảm ngứa và phản ứng dị ứng. Ví dụ như cetirizine, loratadine.
- Kem Corticosteroid: Giảm viêm và ngứa khi thoa trực tiếp lên da.
- Thuốc Giảm Ngứa: Các thuốc như diphenhydramine có thể giúp làm dịu ngứa.
- Tránh Nguyên Nhân Kích Thích: Xác định và tránh các yếu tố gây dị ứng hoặc kích ứng.
8. Phòng tránh
- Tránh Nguyên Nhân Kích Thích: Xác định và tránh các yếu tố gây dị ứng hoặc kích ứng như thực phẩm, thuốc, hoặc chất hóa học.
- Quản Lý Căng Thẳng: Áp dụng các kỹ thuật giảm căng thẳng như yoga, thiền hoặc tập thể dục.
- Sử Dụng Sản Phẩm Dịu Nhẹ: Chọn các sản phẩm chăm sóc da không chứa hương liệu hoặc chất gây kích ứng.
- Duy Trì Chế Độ Ăn Uống Lành Mạnh: Ăn nhiều thực phẩm tươi và cân bằng, đồng thời tránh các thực phẩm gây dị ứng nếu có tiền sử.