Lá lốt (Piper lolot C.DC) là một loại cây thuộc họ hồ tiêu (Piperaceae), thường được dùng trong nấu ăn và chữa bệnh. Dưới đây là thông tin chi tiết về cây lá lốt, các tác dụng chữa bệnh và cách sử dụng hiệu quả.

Lá lốt là gì?

  • Tên khoa học: Piper lolot C.DC

  • Họ: Hồ tiêu (Piperaceae)

  • Tên gọi khác: Tất bát, phắc phạt, bầu bát

  • Mô tả: Cây lá lốt mọc bò, cao từ 20-40 cm, thường mọc thành bụi. Thân có lông, lá đơn nguyên hình trái tim, nhẵn, rộng với mép uốn lượn, mặt lá bóng. Gân lá có hình mạng lưới chằng chịt. Hoa mọc từng bông ở kẽ lá, quả mọng chỉ có một hạt. Cây phát triển nhanh ở môi trường ẩm ướt và bóng râm. Ra hoa và quả từ tháng 8 đến tháng 10.

  • Thành phần hóa học: Tinh dầu, alcaloid, flavonoid.

  • Lá lốt là vị thuốc nam trị bách bệnh

Tác dụng của lá lốt và cách sử dụng

1. Chữa mồ hôi tay, chân

  • Cách 1:

    1. Đun 30g lá lốt với 1 lít nước và một ít muối.
    2. Để nước nguội đến khi còn ấm và ngâm tay, chân vào nước đó cho đến khi nước nguội.
    3. Thực hiện mỗi tối trước khi đi ngủ trong khoảng 1 tuần.

  • Cách 2:

    1. Đun sắc 30g lá lốt với 3 bát nước cho đến khi còn 1 bát.
    2. Chia nước thuốc làm 2 phần uống trong ngày.
    3. Uống liên tục trong khoảng 1 tuần, sau đó ngừng 4-5 ngày rồi tiếp tục.

2. Chữa đau nhức đầu gối

  • Cách 1:

    1. Giã nát 20g lá lốt và 20g ngải cứu.
    2. Thêm giấm vào hỗn hợp và chườm lên đầu gối bị sưng đau.
    3. Thực hiện liên tục trong 10 ngày.

  • Cách 2:

    1. Sắc hỗn hợp 30g lá lốt, 30g rễ bưởi bung, vòi voi, cỏ xước với 600ml nước đến khi còn 200ml.
    2. Chia làm 3 phần uống trong ngày.
    3. Thực hiện trong 7 ngày.

3. Điều trị đau nhức xương khớp

  • Cách 1:

    1. Sắc 20g lá lốt, 12g thiên niên kiện, 16g gai tầm xoang với 400ml nước đến khi còn 100ml.
    2. Chia làm 3 phần uống trong ngày.

  • Cách 2:

    1. Sao vàng 15g lá lốt, 13g rễ vòi voi, 15g rễ cỏ xước, 15g rễ bưởi.
    2. Sắc với 600ml nước đến khi còn 200ml.
    3. Chia làm 3 phần uống trong ngày.

4. Chữa đau bụng do nhiễm lạnh

  • Cách thực hiện:
    1. Sắc 20g lá lốt với 300ml nước đến khi còn 100ml.
    2. Để nguội bớt rồi uống trước bữa tối.
    3. Thực hiện liên tục trong 2 ngày.

5. Dùng để trị viêm nhiễm phụ khoa

  • Cách thực hiện:
    1. Đun sôi 50g lá lốt, 40g nghệ, 20g phèn chua với nước.
    2. Chắt lấy nước và để nguội bớt, dùng để rửa âm đạo.

6. Giải cảm, thương hàn

  • Cách thực hiện:
    1. Nấu 20g lá lốt, một nắm gạo, nửa củ hành tây, 1 tép tỏi, 5 nhánh hành hương nhỏ, 2g gừng thái mỏng trong 150ml nước.
    2. Sau 15 phút, đập vào một quả trứng gà, khuấy đều và ăn khi còn ấm.

7. Chữa viêm lợi và giúp bền chắc răng

  • Cách thực hiện:
    1. Sắc nước đặc từ lá lốt và dùng để ngậm súc miệng hàng ngày.

8. Chữa tổ đỉa ở bàn tay

  • Cách thực hiện:
    1. Giã nát 30g lá lốt, vắt lấy nước để uống trong ngày.
    2. Đun bã với 3 bát nước, chắt lấy nước rửa tổ đỉa và đắp bã lên vết tổ đỉa.

9. Trị mụn nhọt vỡ mủ lâu ngày không liền miệng

  • Cách thực hiện:
    1. Kết hợp lá lốt, tía tô, thân cây chanh, lá chanh, lá ráy để tạo bột mịn rắc vào vết thương.
    2. Đắp hỗn hợp đã giã nát lên chỗ mụn, băng lại và thực hiện hàng ngày.

10. Chữa bệnh gout (gút)

  • Cách 1:

    1. Sắc 5-10g lá lốt khô (hoặc 15-30g tươi) với 2 chén nước đến khi còn nửa chén.
    2. Uống sau bữa tối liên tục trong 10 ngày.

  • Cách 2:

    1. Sắc hỗn hợp 30g lá lốt, vòi voi, rễ bưởi bung, cỏ xước với 3 chén nước đến khi còn 1 chén.
    2. Chia làm 3 phần uống trong ngày.
    3. Lá lốt - vị thuốc nam chữa bệnh gout từ bao đời nay

11. Chữa phù nhũng do suy thận

  • Cách thực hiện:
    1. Sắc 20g lá lốt cùng các thảo dược khác (rễ tầm gai, cà gai leo, lá đa lông, mã đề, rễ mỏ quạ) với 500ml nước đến khi còn 150ml.
    2. Chia làm 3 phần uống sau bữa ăn trong 3-5 ngày.

12. Điều trị viêm tinh hoàn

  • Cách thực hiện:
    1. Sắc hỗn hợp 12g lá lốt, 12g bạch truật, 12g lệ chi, 10g bạch linh, 10g trần bì, 21g sinh khương, 6g phòng sâm, 6g sơn thù, 5g hoàn kỳ, 4g cam thảo với 600ml nước đến khi còn 200ml.
    2. Chia làm 3 phần uống trong ngày.

13. Đẩy lùi viêm xoang và chảy nước mũi

  • Cách thực hiện:
    1. Nhét một nắm lá lốt đã rửa sạch và vò nát vào mũi từ 1-2 lần trong ngày.

14. Giải độc, trị rắn cắn, say nấm

  • Cách thực hiện:
    1. Giã nát 50g lá lốt cùng các loại lá khác (lá đậu ván trắng, lá khế).
    2. Thêm ít nước và chắt lấy nước cốt uống ngay khi bị rắn cắn.

Lưu ý khi sử dụng lá lốt

  • Không lạm dụng: Sử dụng quá nhiều lá lốt có thể gây nóng trong người, táo bón, hoặc các triệu chứng khác như môi lưỡi khô, háo nước, lợi hàm sưng đỏ, ảnh hưởng đến dạ dày.
  • Cơ địa mẫn cảm: Người có cơ địa mẫn cảm nên cẩn trọng khi sử dụng, có thể cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước.
  • Ăn nhiều: Ăn quá nhiều lá lốt có thể gây nôn mửa, choáng váng.

Lá lốt là một loại thảo dược đa năng với nhiều công dụng trong điều trị các vấn đề sức khỏe. Việc sử dụng đúng cách và theo hướng dẫn sẽ giúp đạt hiệu quả cao nhất. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào khi sử dụng, nên ngừng ngay và tham khảo ý kiến bác sĩ.