Quất không chỉ là một cây cảnh đẹp trong dịp Tết Nguyên đán mà còn là một vị thuốc quý trong Đông y với nhiều công dụng chữa bệnh. Dưới đây là những thông tin chi tiết về công dụng và các bài thuốc chữa bệnh từ quả quất:

Truyền Thuyết và Sử Dụng Quả Quất

Theo truyền thuyết, cách đây hơn 800 năm, khi cả kinh thành Thăng Long đối mặt với một chứng bệnh thời khí gây sổ mũi, đau nhức, ho kéo dài, một nông dân tên Hoàng Quyết đã dâng lên nhà vua bài thuốc từ quả quất luyện với đường phèn. Bài thuốc này đã giúp chữa khỏi bệnh nhanh chóng và được phổ biến rộng rãi.

Tính Chất và Công Dụng của Quả Quất

  • Vị và Tính Chất: Quả quất có vị ngọt chua, tính ấm, vào các kinh phế, vị, can. Quả quất có công năng hóa đàm, trị ho, giải uất, tiêu thực, giải rượu. Vỏ quất có tác dụng mạnh hơn.

  • Các Thành Phần: Hạt quất giúp giảm ho, cầm máu, chống nôn. Lá quất chứa nhiều tinh dầu có tác dụng chữa cảm mạo phong hàn rất tốt.

Các Bài Thuốc Chữa Bệnh

  1. Cảm Mạo

    • Cách dùng: Lá quất 30g, đổ 3 bát nước sắc còn 1 bát, hòa với đường vừa đủ, uống lúc nóng.

  2. Nôn Mửa

    • Công thức: Vỏ quất, gừng tươi, đất nung mỗi thứ 9g, sắc uống.

  3. Nghẹn

    • Công thức: Vỏ quất 20g, sấy khô, tán thành bột, sắc uống nóng.

  4. Sa Nang Sưng Đau

    • Cách dùng: Rễ quất 15 - 16g, sắc uống.

  5. Ho Nhiều Đờm

    • Công thức: Quất 5 quả, đường phèn vừa đủ, hấp cách thủy, ăn 2 lần/ngày trong 3 ngày.

  6. Ho Gà Trẻ Em

    • Công thức: Quất 10g, gừng tươi 6g, thiên trúc hoàng 6g, sắc uống mỗi ngày 1 lần.

  7. Ho Do Phế Nhiệt

    • Công thức: Dùng quả quất với củ cải ép lấy nước uống.

  8. An Thần Giảm Ho

    • Công thức: Quất 2 quả (bỏ vỏ, hạt, vách múi), bột ngó sen một ít, đường 100g, hoa quế, nấu chè ăn.

  9. Chữa Hậu Sản, Phù Nề, Vàng Da

    • Công thức: Quả quất non 50g, nghệ vàng 100g, nghệ đen 100g, hương phụ 100g, cặn nước tiểu 5g. Thái mỏng, phơi khô, tán bột, trộn với mật ong làm viên bằng hạt ngô, uống 10 viên/ngày.

  10. Nước Giải Khát Bổ Dưỡng

    • Công thức: Quả quất chín 1kg, rửa sạch, châm lỗ, cho vào lọ cùng với 2kg đường kính, đậy kín, để trong 7 ngày. Dịch quất đường (sirô quất) dùng 1 - 2 thìa pha với 150ml nước đun sôi để nguội.

  11. Chữa Ho Lâu Ngày Không Khỏi

    • Công thức: Hạt quất 10g, lá thạch xương bồ 10g, đường phèn 20g, hấp cơm, uống 2 - 3 lần/ngày, mỗi lần 5 - 10ml.

  12. Chữa Nôn Ra Máu

    • Công thức: Hạt quất 20g, bóc vỏ lấy nhân, sao vàng, giã nhỏ, sắc uống 2 lần/ngày.

Lợi Ích Sức Khỏe Khác

  • Phòng Ngừa Ung Thư: Vỏ quất, cam, quýt chứa tinh dầu giúp ngăn ngừa ung thư gan, thực quản, đại tràng, da.
  • Giảm Cholesterol và Tăng Cường Tim Mạch: Ăn quất cả vỏ cung cấp vitamin C, chất xơ có lợi cho tiêu hóa, hạ cholesterol, làm vững chắc thành mạch và hỗ trợ điều trị tăng huyết áp.

Quất là một vị thuốc đa năng và dễ dàng tích hợp vào chế độ ăn uống hàng ngày hoặc sử dụng trong các bài thuốc chữa bệnh để tận dụng tối đa lợi ích sức khỏe của nó.